Hoe kom je als correspondent een persconferentie binnen?
Als correspondent moet jezelf accrediteren om binnen te komen bij bijvoorbeeld het Vaticaan of het Amerikaanse Congres. In deze aflevering: hoe kom je een persconferentie binnen?
Het correspondentschap vereist een brede dossierkennis van een journalist. Niet alleen moet je op de hoogte zijn van alles dat in jouw standplaats of regio plaatsvindt, maar je moet ook bij zijn met de laatste Nederlandse binnenlandse ontwikkelingen die ‘jouw’ buitenland kunnen beïnvloeden (daarnaast ook handig voor die vervloekte Nederlandse link). En vergeet ook niet de geopolitieke verhoudingen tussen jouw standplaats en de rest van de wereld.
Een persconferentie binnenkomen als journalist, dat klinkt in eerste instantie niet als iets waar je een heel stuk aan zou hoeven wijten. Deels klopt dat, als er één cliché bestaat over de journalistiek, dan is het wel het afgaan van persconferenties.
Daar kun je meteen de vraag bij stellen of het wel nodig is om al die persconferenties te bezoeken. Ook deze vraag zal hier aan bod komen.
Maar feit is dat steeds meer Nederlandse correspondenten in het buitenland freelance werken en velen geen vaste, of meerdere opdrachtgevers hebben. Het gebeurt nogal eens dat je dan als journalist eerst een evenement of persconferentie bij wilt wonen om daarna pas vast te stellen of het een verhaal waard is, en aan wie je het zou kunnen pitchen/verkopen. Hoe accrediteer je je dan? Vooral bij grote, officiële of politieke evenementen wordt bij de accreditatieaanvraag vaak verwacht dat je een opdrachtgever opgeeft.
Laura Postma legt uit hoe je als freelancer in het buitenland, zonder vaste opdrachtgever, toch de juiste evenementen en persconferenties binnenkomt. En wat je er vervolgens aan hebt.
Een persconferentie binnenkomen, dat is toch het makkelijkste wat er is?
In principe wel. Het is een open deur, want persconferenties zijn er tenslotte voor journalisten. Soms zijn persconferenties open, wat betekent dat je niet speciaal een accreditatie aan hoeft te vragen. Maar bij grotere, vaak politieke, evenementen, is een aanvraag voor accreditatie verplicht. En wordt er van je verwacht dat je opgeeft voor welke opdrachtgever je werkt. Maar wat als je die (nog) niet hebt?
In 2017 organiseerde de Tsjechische rechts-populistische partij SPD, onder leiding van Tomio Okamura, een conferentie in Praag voor alle Europese rechts populistische partijen, de zogeheten Europe Nations and Freedom (ENF). Onder andere PVV-leider Geert Wilders en Marine Le Pen van het Franse Front National zouden aanwezig zijn.
Het trio Okamura, Wilders en Le Pen zou het woord voeren bij de persconferentie. Ik wilde daar, als correspondent in Praag, bij aanwezig zijn. Ik wist van tevoren nog niet zo goed wat ik ermee wilde, maar het feit dat Wilders aanwezig was gaf die gewilde ‘Nederlandse link’. Bovendien zou een uitspraak op de persconferentie wellicht tot een interessant verhaal kunnen leiden.
Ik wilde dus gaan zonder dat ik van tevoren opdrachtgevers had gevraagd of zelfs maar een verhaal voor ogen had. Bij de accreditatie moest ik een opdrachtgever opgeven. Gelukkig kan je vaak bij aanvragen ook al opschrijven dat je freelancer bent. In dit geval koos ik er daarnaast voor om meerdere opdrachtgevers op te geven, waar ik in het verleden al voor had gewerkt en waar ik mij kon voorstellen dat ik achteraf een verhaal zou kunnen pitchen.
Dat is misschien wel de beste optie die je hebt, als er geen optie is om aan te geven dat je freelancer bent. Wat je natuurlijk ook kan doen, is je eigen naam opgeven. Als je freelanct, heb je wellicht een naam voor jouw ‘bedrijf’. Geef die dan op. Dit kan vooral handig zijn als je relatief nieuw en wellicht ook onervaren bent en nog weinig vaste opdrachtgevers hebt. Het is niet aan te raden om opdrachtgevers te verzinnen. Ten eerste is het ethisch niet verantwoord en ten tweede kan het ook negatief uitpakken.
Tot slot er altijd nog de telefoon. Wellicht is het gewoon de makkelijkste weg om te bellen en je situatie uit te leggen. Meestal komt het dan wel goed met de accreditatie.
Is het wel de moeite waard om naar een persconferentie te gaan?
Uiteraard is het aan te raden om in te schatten hoeveel tijd het gaat kosten, en of er reis- en verblijfskosten zijn. Ga je die terugverdienen? Heb je al een verhaal verkocht, of ga je dat achteraf proberen? Kan je de informatie ook op een andere (efficiëntere) manier verkrijgen?
In het geval van de ENF in Praag, had ik er achteraf niet direct iets mee gedaan. Er werd in de Nederlandse media wel hier en daar naar die conferentie verwezen, maar dat was algemene informatie van het ANP of andere persbureau’s. Toch had ik er iets aan om aanwezig te zijn. Op een later moment had ik het op Radio 1 in een live-gesprek over een ander onderwerp, maar kon ik verwijzen naar die conferentie en aangeven dat ik erbij was geweest. Ik kon iets zeggen over het taalgebruik van Okamura van de SPD en Wilders die naast hem zat. Achteraf gezien had het mij twee tramstops en ongeveer anderhalf uur van mijn tijd gekost.
Bovendien zijn persconferenties ook een prima gelegenheid om te netwerken. Tijdens die persconferentie in Praag zat ik in de zaal met collega’s van de BBC, The Guardian, de Tsjechische publieke omroep en wat Tsjechische kranten. Een goed moment om even bij te praten, of kennis te maken en informatie uit te wisselen.
Conclusie: je kan zelf het beste inschatten of een persconferentie de moeite waard is, maar als je toch in de buurt bent en je hebt een uurtje, doe het dan toch. Het kan altijd iets opleveren, al is het maar dat visitekaartje waar je al een tijdje op aasde. En verder, wees eerlijk maar creatief als je als freelancer een accreditatie aanvraagt. (LP)
