Wij zitten dus ook op Substack...
Hype of verdienmodel? Een beetje van allebei.
TLDR; nieuwsbrieven zijn vooral een manier om als correspondent je zichtbaarheid te vergroten en je expertise te etaleren. Dat doe je al onbetaald op je social media kanalen. Substack geeft je de mogelijkheid om er geld mee te verdienen. Je gaat er niet de huur mee betalen. En een garantie dat het extra werk oplevert, is er niet. (HK)
Nieuwsbrieven zijn alwéér terug van weggeweest. Op dit moment zien we veel grote namen uit de Amerikaanse journalistiek verhuizen naar Substack. Het is een platform waar mediafiguren als Glenn Greenwald tienduizenden euro’s (per maand) verdienen met journalistieke producties, essays of opiniestukken in nieuwsbrief-vorm.
Je leest deze bijdrage ook op Substack. Want ook De Buitenlandredactie (DBR) koos er afgelopen jaar voor om hier de nieuwsbrief ‘Standplaats Verweggistan’ aan te bieden (eerst op Mailchimp). Voor ons maakt de steun van onze betaalde abonnees het mogelijk om onze missie en visie langzaam maar gestaag te verwezenlijken, en om correspondenten te betalen voor bijdrages.
De vraag is: kunnen correspondenten ook profiteren van een betaalde nieuwsbrief bij Substack?
Veel correspondenten werken al mee aan nieuwsbrieven
Veel freelance correspondenten doen naast het werk dat ze het liefste doen – correspondentenverhalen maken – ook allerlei (rot)klusjes. Ze draaien mee met online redacties (bijv. ’s nachts als Nederland slaapt), doen content marketing, geven les aan de lokale universiteit, zijn yoga-instructeur en hondenuitlater. Het helpt de rekeningen betalen, zodat je ‘het echte werk’ kunt doen.
En sommige correspondenten schrijven al nieuwsbrieven. Voor nieuwsorganisaties (ik schreef zelf ruim twee jaar lang mee aan de financiële nieuwsbrief NRCQ) of voor commerciële bedrijven. Als je al nieuwsbrieven schrijft of hebt geschreven, is de sprong naar een eigen productie niet zo moeilijk.
Beter dan Wordpress
Substack biedt een kant-en-klaar platform aan om dat te doen. De fraai vormgegeven interface is gebruiksvriendelijker dan Wordpress; wat je waarschijnlijk ook al gebruikt voor het onderhouden van je eigen site.
Wil je een betaalde nieuwsbrief lanceren, dan krijgt Substack 10 procent van je abonnementsinkomsten. Betaaldienst Stripe, die de transacties faciliteert, krijgt 3 procent. Dat is niet veel, tenzij je veel abonnees hebt. Soortgelijke diensten als Ghost of Mailchimp vragen alleen maandelijkse bedragen voor het gebruik van het platform.
Kan je er geld mee verdienen?
Een nieuwsbrief bij Substack is niet per definitie betaald. Je kunt ervoor kiezen om de deuren wagenwijd open te gooien. Zo kan je ‘De Havermelkelite’ van journalist Jonas Kooyman gratis lezen. Deze nieuwsbrief over de tijdsgeest bereikt iedere twee weken bijna drieduizend abonnees. Die kunnen via een Tikkie kleine bedragen overmaken, als ze dat willen.
Het komt niet in de buurt van wat sommige Amerikaanse journalisten en opiniemakers verdienen. Mensen als Glenn Greenwald, Anne Helen Petersen en Matthew Yglesias verruilden hun mediaorganisaties voor Substack. Zij trekken duizenden betaalde abonnees aan en dus ook vele tienduizenden dollars.
Tech-journalist Casey Newton verhuisde van The Verge naar Substack en mocht zelfs het adressenbestand ‘van de baas’ met zich meenemen.
Tienduizenden euro’s ga je als correspondent op Substack waarschijnlijk niet verdienen. Zeker als je een veel kleinere markt als Nederlands aanboort (het loont waarschijnlijk om in het Engels, Spaans of Mandarijn te schrijven).
Maar Substack kan een extra inkomstenbron zijn naast je betaalde journalistieke opdrachten. Het kan de plek zijn waar je de verhalen vertelt die je niet kunt verkopen bij redacties, om wat voor reden dan ook. De infrastructuur van Substack ondersteunt ook podcasts en video, dus je kunt allerlei kanten op met de inhoud van je nieuwsbrief.
Je eigen mediabedrijf, zonder eindredactie
Als je niet kunt cashen met een grote naam zoals de bovengenoemde mediafiguren, zul je op Substack (en op andere nieuwsbrievenplatforms), harder je best moeten doen om abonnees te trekken. De nieuwsbrief moet een duidelijke richting hebben, de ontvangers exclusieve en relevante content bieden. Van stedentrip-tips of inkijkjes in de Duitse economie, tot de inside scoop in de Mexicaanse drugsoorlogen of verslagen vanaf de frontlinie in Ethiopië. Bovendien zul je je netwerk in moeten zetten om aan abonnees te komen.
Substack biedt je als correspondent dezelfde vrijheid als het bloggen van weleer. Je kunt er alles inzetten wat je wilt. Het is jouw productie; jouw eigen koninkrijkje. Als maker ben je uitgever, hoofdredacteur, eindredacteur en auteur in één. En daar zitten nogal wat addertjes onder het gras. Net als bij het vullen van je eigen website.
Zo wilde ik dit stuk onder de 800 woorden houden. De teller staat inmiddels op meer dan duizend. Op Substack kun je doorratelen tot je een ons weegt. Dat is voor sommige (problematische) journalisten juist de reden dat ze hier zitten. De enige limiet die Substack stelt, is een emailgrootte van maximaal 102kb. Groter dan dat worden de nieuwsbrieven afgekapt in Gmail. En dat ziet er niet zo professioneel uit.
Eindredactie is dus wel een must op Substack, maar dat is bij iedere nieuwsbrief natuurlijk.
Is Substack een hype?
Ja en nee. Dat mensen als Glenn Greenwald zoveel geld kunnen binnenslepen, komt door hun bekendheid. Het succes van het Substack-verdienmodel is daarmee een weerspiegeling en bevestiging van de status quo in de journalistieke industrie. Collega’s zonder tienduizenden volgers op sociale media, boekdeals en regelmatige televisieoptredens zullen veel harder moeten werken om in de top tien best gelezen Substacks te komen. Als ze die ooit bereiken.
Toch biedt Substack – in ieder geval tijdelijk - een alternatief of extra verdienmodel voor journalisten. In de Verenigde Staten verloren afgelopen jaar tienduizenden journalisten hun baan door de coronacrisis. Tussen de financiële crisis in 2008 en 2019 kromp het aantal werknemers op Amerikaanse redacties al met 23 procent. Een deel van de journalisten die zich het afgelopen jaar thuis zonder werk vonden, begonnen op Substack verder te werken. Zoals deze sportjournalisten.
De economische crisis zal Nederland, net zoals bij de financiële crisis in 2008, pas later echt raken. Substack (of een andere dienst) kan dan ook opeens een interessante aanvulling zijn op het pitchen bij (buitenland)redacties met steeds minder budget. “Ik ga niet zeggen dat Substack de journalistiek gaat redden”, zegt voormalig The Verge-journalist en nu Substacker Casey Newton tegen NPR. “Maar denk ik dat het een hoop duurzame journalistieke banen kan creëren? Ja.” (Dat is makkelijk praten, met de rolodex van de baas onder je arm).
Portfolio met inkomen
De betaalde nieuwsbrief is in ieder geval een manier om jezelf als correspondent in de kijker te spelen, en geld te verdienen aan je expertise. Veel correspondenten steken veel tijd en moeite in het etaleren - en daarmee gratis weggeven - van die kennis op sociale media. Een stille frustratie van een deel van de beroepsgroep.
Dat gezegd hebbende, een gevolg opbouwen op Substack is een grote investering. Dat is tijd en moeite die je misschien niet hebt als je elke dag vorkjes doet, (radio)reportages of stukken produceert.
Substack is zowel een product als een portfolio voor een correspondent. De content die je op Twitter, Facebook, Instagram, Snapchat of TikTok gratis weggeeft, kan je hier monetiseren. Dat is misschien een vies woord voor een journalist, maar je doet ook al genoeg werk voor niets of weinig (omdat je van het vak houdt). En of je nu in Buenos Aires of Nairobi zit, de schoorsteen moet roken.
(Hans Klis)
Laat hieronder een comment achter. We zijn benieuwd naar jullie meningen en opmerkingen Substack, nieuwsbrieven en de rol die zij spelen in het correspondentschap.