Moet je als correspondent objectief of juist onpartijdig zijn?
School shootings, de moord op Shireen Abu Akleh en oorlog - en wat deze zaken verbindt: objectiviteit of partijdigheid?
Duitsland-correspondent Wouter Zwart deed op woensdag iets wat hij zelden doet, hij twitterde over een van zijn oude standplaatsen. In de regel laat hij dat over aan de NOS-collega’s die daar nu werken. Maar de school schooting in Ulveda, Texas maakte iets in hem los.
“Het is moeilijk te omschrijven”, tweet Zwart in een draadje, “wat je voelt als je een telefoontje krijgt dat het kinderdagverblijf van je kinderen in preventieve lockdown is, omdat er verderop in de stad iemand op burgers schiet… U mag gerust weten: deze eindeloze wapen-horror is een van de redenen dat we uit de VS weg wilden.”
Amerikaanse ouders gingen dinsdagavond naar bed, of werden de dag erop wakker, met een steen in hun maag. Weer een school shooting. Weer wereldnieuws, want het ging om het grootste aantal doden sinds die andere tragische schietpartij in 2012, in de staat Conneticut.
Als correspondent met kinderen in de Verenigde Staten deel je ook de pijn en de constante vrees voor vuurwapengeweld, iedere dag weer. Onze eigen Hans Klis schreef er in zelfs een boek over: Generatie Columbine. Ook hij verliet Amerika omdat hij er zijn kinderen niet wilde laten opgroeien (en vertelde hier deze week over in podcast De Dag)
Objectiviteit is het thema van deze nieuwsbrief. Het is een ietwat verouderd concept van journalistiek. Iedereen voelt iets of heeft een mening ergens over. De zaak is om onpartijdig bij de feiten te blijven, en die voor zich te laten spreken.
Voor een Amerika-correspondent is het onmogelijk objectief te blijven bij school shootings. Het hebben van kinderen (of vrienden in het onderwijs) zorgt er voor dat je de getraumatiseerde samenleving beter leert kennen. En dat levert ook weer bijzondere verhalen op, merkte Hans Klis, over de ieder jaar rondreizende groepen overlevenden die nieuwe slachtoffers weer ondersteunen en ‘verwelkomen’ in de triestste club van Amerika. Het zorgt er ook voor dat je standplaats zijn glans verliest.
Uiteindelijk kun je als correspondent met kinderen Amerika achter je laten. Zoals Wouter Zwart of Hans Klis deden. Je blijft toch een soort toerist. Amerikanen kunnen dit vaak niet.
Het is goed om hier bij stil te blijven staan als correspondent, waar je ook bent. Of het nu Rusland, India, China of Frankrijk is. Het is een geprivilegieerde positie die we hebben. Die helpt vaak om afstand - die objectiviteit - te bewaren, maar moet niet in de weg staan van je werk doen. Om alsnog betrokken vragen te stellen en scherp te houden wie de macht heeft en wie niet. Onze eigen irritaties, angsten, meningen zorgen ervoor dat we nieuwgierig blijven. Willen wroeten. De luis in de pels zijn.
Pure objectiviteit kan je behoorlijk in de weg zitten. Veel zaken die zich afspelen in onze standplaatsen zijn nu eenmaal niet zwart-wit of ‘iedereen heeft een beetje gelijk’, zoals in het naslagwerk ‘Pleisters op de Ogen‘ dat we deze week recenseren min of meer betoogd wordt.
In die gevallen telt ook welke taal we gebruiken. Want zoals we in onze nieuwsbrief keer op keer benadrukken, onze woorden tellen. Onze gastbijdrage deze week gaat hier ook over. Libanon-correspondent Farah-Silvana Kanaan schrijft over de dood van Al Jazeera-journalist Shireen Abu Akleh, de impact op journalisten in het Midden-Oosten en hoe de terughoudende berichtgeving over de oorzaak van haar overlijden iets zegt over hoe mediaorganisaties zich zo ‘objectief’ mogelijk willen opstellen.
We wensen jullie veel leesplezier,
Hans & Laura
PS: als je onze nieuwsbrief Standplaats Verweggistan leuk vindt, deel hem dan met je vrienden! En word abonnee, dan kunnen we meer content maken door de beste correspondenten.
1. De moord op Shireen Abu Akleh
De dood van Shireen Abu Akleh zorgde voor een schokgolf van ongeloof en woede. De Palestijns-Amerikaanse Al-Jazeera journalist gaf aan vele mensen in de Palestijnse gebieden een stem en een gezicht. Ze was ook een belangrijk rolmodel voor collega’s in de regio.
De voorzichtigheid waarmee haar dood, en vooral de doodsoorzaak, behandeld werd zorgde voor onvrede met hoe ‘westerse’ mediaorganisaties berichten over het ‘Israëlisch-Palestijnse conflict’.
Onze gastbijdrage van Libanon-correspondent Farah-Silvana Kanaan gaat hierover: Shireen Abu Akleh, 'jammer dat ze Palestijns was'
Lees het stuk hieronder (gratis):
2. Recensie ‘Pleisters op de Ogen’
Arnold Karskens was twintig jaar geleden nog vooral bekend als oorlogscorrespondent. Toen schreef hij het enige, of een van de weinige, naslagwerken over de Nederlandse oorlogsjournalistiek.
Hans Klis las ‘Pleisters op de ogen: de geschiedenis van de Nederlandse oorlogsverslaggeving van Heiligerlee tot Kosovo’, zodat jullie het niet hoeven te doen. Want je moet het boek met een korreltje zout nemen, of beter nog: een zoet drankje. Dan kan je na afloop de azijnsmaak uit je mond krijgen.
Lees het stuk hieronder de recensie (voor abonnees):
3. Hoe kom je als correspondent een ambassade binnen?
Vorige week al voor de betalende abonnees, deze week voor iedereen te lezen: een nieuwe aflevering in onze serie ‘Hoe kom je als correspondent binnen bij….’
Lees hieronder het artikel van Laura (gratis)
De volgende Standplaats Verweggistan verschijnt op 9 juni.
De Standplaats Verweggistan nieuwsbrief is een uitgave van De Buitenlandredactie en wordt geschreven door Hans Klis (HK) en Laura Postma (LP).
Volg ons op Twitter.
Vragen of commentaar? Reageer op deze post of mail ons op: redactie@debuitenlandredactie.nl
