Slowakije, Tsjechië en de oorlog in Oekraïne
De BNR Perestrojkast besteedde aandacht aan de opmerkelijke rol die Tsjechië en Slowakije spelen in de oorlog in Oekraïne. Een mooie kans om zeldzaam uitgebreid te kunnen duiden, stelt Laura Postma.
In de Standplaats Verweggistan nieuwsbrief van 10 maart schreef ik na mijn bezoek aan Slowakije over de ‘vergeten buurlanden’ van Oekraïne. Vooral in het begin van de oorlog was er nog relatief weinig aandacht voor omringende landen van Oekraïne, op Polen na, dat met een enorme stroom aan vluchtelingen te maken kreeg.
Maar toen stapte de Tsjechische premier Petr Fiala, samen met zijn collega-premiers uit Slovenië en Polen, in de trein naar Kiev om daar als ‘één van de eerste Europese regeringsleiders de Oekraïense president Zelenski te ontmoeten. Niet veel later kwam het bericht dat Tsjechië tanks ging leveren aan het land. En onlangs besloot Slowakije om luchtafweersystemen naar Oekraïne te sturen.
Als oud-correspondent in Tsjechië en Slowakije begon het kriebelen. Ik was het liefst direct in de trein of het vliegtuig gesprongen en naar beide landen gegaan om ‘de verhalen’ achter deze gebeurtenissen te kunnen maken. Gelukkig was er echter een mogelijkheid om ook vanuit Nederland nu al duiding te kunnen geven.
De BNR Perestrojkast van Geert Jan Hahn en Floris Akkerman wijdde een aflevering aan de rol die Tsjechië en Slowakije spelen in de oorlog. Waarom sturen deze twee landen, in tegenstelling tot andere EU-landen, wél zware wapens naar Oekraïne? Welke emoties spelen er, en hoe is de relatie, gezien het communistische verleden, met Rusland?
Als gast in deze aflevering had ik de unieke kans om in bijna een uur tijd antwoord te kunnen geven op deze vragen en ook duidelijk een onderscheid te kunnen maken tussen Tsjechië en Slowakije. Om uit te kunnen leggen waarin de landen van elkaar verschillen en waar ze wellicht wel op elkaar lijken.
Behalve dat het leuk was om deze podcast op te mogen nemen, besefte ik me maar weer eens hoe noodzakelijk het is om als correspondent, ook als voormalig correspondent, de kans te krijgen om gebeurtenissen te kunnen duiden. En dan ook echt te kunnen duiden: dat gaat verder dan in twee zinnen uitleggen wat ‘de Tsjech’ of ‘de Slowaak’ van iets vindt. Maar juist om de nuances uit te leggen en het grijze gebied wat beter te schetsen.
In een podcast als deze is daar natuurlijk de tijd en de ruimte voor. Maar wat mij betreft mag hier ook in de dagelijkse, ‘snelle’ journalistiek meer ruimte voor vrijgemaakt worden. Elke correspondent kan zich waarschijnlijk herkennen in de behoefte om ook eens wat dieper in te gaan op dat genuanceerde, grijze gebied achter het nieuws. En zo wellicht wat meer begrip én kennis te genereren over een land of regio. (LP)