Oorlog in Oekraïne en het buitenland in Nederland
Een onwerkelijke dag, een bizarre week in Europa en Oekraïne.
Hallo allemaal,
Het is oorlog in Europa. De wereld werd donderdagochtend wakker met Russische vliegtuigen, helikopters en tanks die Oekraïne binnenvielen. Alle ogen zijn dan ook gericht op wat er daar, maar ook aan de Oekraïense grenzen gebeurt.
Deze nieuwsbrief zou aanvankelijk in het teken staan van hoe Nederland te weinig naar het buitenland kijkt. Met Oekraïne zo vol in het nieuws is dat punt even wat moeilijker te maken. Toch was het te laat om de nieuwsbrief helemaal om te gooien; hopelijk hebben jullie daar een beetje begrip voor.
Want de punten die onze gastauteur Roan Andrée aandraagt over het dalende aandeel van buitenlandnieuws op het NOS-journaal zijn wel opmerkelijk. Nu de afgelopen twee jaar het buitenland, in de vorm van een virusuitbraak uit Wuhan, wel heel dichtbij kwam lijkt de interesse voor wat er gebeurt over de grenzen opmerkelijker kleiner te zijn bij het belangrijkste journaal van Nederland.
Daarom is het opmerkelijk dat juist twee regionale kranten - de Leeuwarder Courant en het Dagblad van het Noorden juist inzetten op meer blikken op en vanuit het buitenland. We spraken met hoofdredacteur Sander Warmerdam over de wekelijkse columns die hij laat schrijven door correspondenten vanuit onder andere Kenia, Libanon, Rusland en Argentinië.
Maar waarom moet de lezer in Friesland, Groningen of Drenthe meer weten over die landen? Warmerdam:
Als je het buitenland goed volgt, word je minder bang voor ontwikkelingen. Word je er minder door overvallen. En kan je jezelf beter voorbereiden op wat komen gaat. Als je weet hoe klimaatverandering in Afrika eruitziet, kan je plannen maken om je beter te weren. Door meer te weten over het buitenland ben je bovendien minder vatbaar voor populistische boodschappen van mensen die hel en verdoemenis preken.
Nog even terug naar Oekraïne. De ontwikkelingen gaan snel, maar als je onderstaande rijtje correspondenten (en Joost Bosman) volgt, dan blijf je goed op de hoogte.
Veel leesplezier weer en tot over twee weken! Dan hebben we ook groot nieuws!
Hans & Laura
PS: als je onze nieuwsbrief Standplaats Verweggistan leuk vindt, deel hem dan met je vrienden! En word abonnee, dan kunnen we meer content maken door de beste correspondenten.
1. Waarom het NOS-Journaal nog maar 33 procent buitenlandnieuws heeft
Het aandeel buitenlandnieuws bij het achtuurjournaal van de NOS daalt. Opmerkelijke bevindingen van het afstudeeronderzoek van Roan Andrée. Hij nam de uitzendingen van het journaal van de afgelopen tien jaar steekproefsgewijs onder de loep en zag het aandeel van 46,2 procent in 2011 dalen naar 33,7 procent in 2021. Voor De Buitenlandredactie vatte hij de belangrijkste conclusies samen.
Lees het artikel hieronder:
2. 'We willen de regionale krantenlezer laten zien dat de wereld niet ophoudt bij de achtertuin'
Als de NOS daadwerkelijk minder nieuws van over de grenzen brengt, is het opmerkelijk om te zien dat juist twee regionale kranten meer inzetten op datzelfde buitenland. We spraken met hoofdredacteur Sander Warmerdam van de Leeuwarder Courant en het Dagblad van het Noorden die juist correspondenten heeft aangetrokken om de lezer meer te vertellen over wat er elders in de wereld gebeurt.
Het is verstandig als Nederlanders in het algemeen meer weten over het buitenland. Om het navelstaren te stoppen. Om te laten zien dat dingen die in het buitenland gebeuren ook invloed op ons hebben. Oekraïne is daar een goed voorbeeld van. Eventuele vluchtelingen, verhogingen van de benzineprijs en andere dreigingen raken ook ons in Nederland.
Lees het artikel hieronder:
3. Wat Oekraïne, Erdogan en de nieuwe hit van Tarkan met elkaar te maken hebben
Bij Wereldmachten bespraken we deze week het onstuimige jaar dat de Turkse president Erdogan te wachten staat. Want experts stellen voor de zoveelste keer in zijn bijna twintig jaar aan de macht, of hij die macht nog wel kan vasthouden. De lira is niks meer waard, zijn kansen op herverkiezing lijken kleiner dan ooit en internationaal heeft Turkije nog maar weinig vrienden over.
Maar een ding lijkt Turkije goed te doen, en dat is drones verkopen aan het buitenland. Bijvoorbeeld aan Oekraïne. Kiev kocht er afgelopen jaar zo’n twintig in en blies er in oktober een artillerie-installatie op in het door pro-Russische separatisten bezette oosten van het land. Een demonstratie die gezien wordt als een van de aanleidingen voor de spanningen met Rusland (om even duidelijk te zijn, spanningen die Moskou zelf fabriceerde).
En zo speelt Turkije een belangrijke rol in het conflict dat zich ten oosten van ons ontvouwt. En misschien kan Erdogan, als NAVO-lid en vriend van Poetin, iets betekenen in de bemiddeling van de uit de hand lopende situatie. En zijn eigen politieke hachie redden. Of dat wenselijk is, is aan de inwoners van Turkije die in 2023 gaan stemmen over hun toekomst. En die van Erdogan.
Luister hieronder naar onze aflevering over Erdogan én Oekraïne, oja en het nieuwe nummer van Tarkan.
4. Extra! Extra! Deze verhalen mag je niet missen
Correspondent Michiel Driebergen in konvooi Oekraïense vluchtelingen. ‘De stroom is ongekend’ (Trouw) / Correspondent Michiel Driebergen is aan het Oekraïense front: ‘Over Poetin vindt men hier niks, over de sancties ook niet’ (Trouw)
Het zijn drukke dagen voor correspondent Michiel Driebergen in Oekraïne. Volg zijn geweldig goede werk bij Trouw, Bureau Buitenland en Nieuwsuur.
How to spot video and photo fakes as Russia invades Ukraine (Poynter) /Ukraine, Russia, and the 21st Century Permanent Information War (Tech Policy Press)
De oorlog in Oekraïne wordt niet alleen gevochten met kogels, bommen en granaten maar ook met disinformatie en propaganda. Die informatieoorlog begon al in 2014 met het innemen van de Krim door Russische troepen, en zagen we ook tijdens verkiezingen in Europa en Amerika bevochten worden. In de podcast van Tech Policy Press wordt uitgebreid ingegaan op deze nieuwe vorm van oorlog. Bij Poynter krijg je als journalist de kennis aangereikt om niet te trappen in gefingeerde foto’s, desinformatie en in scene gezette video’s.
Nog meer:
Deze podcast gaat niet over Poetin: wel over Oost-Oekraïne (BNR Perestrojkast)
Viktor Orbán’s gift to the EU: A glimpse of our dysfunction (Politico)
The strategy behind Russia's sarcastic tone toward the West (NPR)
De volgende Standplaats Verweggistan verschijnt op 10 maart.
De Standplaats Verweggistan nieuwsbrief is een uitgave van De Buitenlandredactie en wordt geschreven door Hans Klis (HK) en Laura Postma (LP).
Volg ons op Twitter.
Vragen of commentaar? Reageer op deze post of mail ons op: redactie@debuitenlandredactie.nl