‘Met verhalende journalistiek hoop ik inzicht te geven over mensen in de VS’
Kim Deen wordt de nieuwe VS-correspondent van Trouw. 'Het is de taak van de correspondent om bloot te leggen waar al die emoties vandaan komen'
Eigenlijk was Trouw-correspondent Kim Deen nog niet helemaal klaar in haar oude standplaats Berlijn. Toch lonkte een nieuw avontuur aan de andere kant van de oceaan. Sinds een maand is Deen gevestigd in New York, waar ze haar allereerste journalistieke opleiding volgt en in januari officieel het stokje overneemt van Trouw-routinier Bas den Hond als correspondent in de Verenigde Staten.
Nick Vink sprak met Deen over haar nieuwe rol in een nieuwe standplaats.
Naast je werk als correspondent volg je nu de studie Literary Reportage aan de NYU. Waarom ben je deze opleiding gaan doen?
“Ik heb Liberal Arts & Science gestudeerd in Utrecht, dat was heel breed en ik wist eigenlijk ook niet zo goed wat ik daarmee wilde. Maar mijn Erasmusprogramma in Turkije vond ik zo leuk, dat ik nog even bleef hangen.
“In Istanbul kwam ik allemaal journalisten tegen met hele bijzondere verhalen. Ik twijfelde om terug naar Nederland te gaan en journalistiek te studeren. Totdat ik ‘Onze man in Teheran’, Thomas Erdbrink, in een cafe in Istanbul ontmoette en hij mij overhaalde in Turkije te blijven. Door goed met andere journalisten mee te kijken en ervaring op te doen, ben ik op een gegeven moment voor Trouw in Egypte beland.
“Dus ik geloof er wel echt in dat als je nieuwsgierig bent, je goed kan schrijven en goed kan luisteren naar andere journalisten, je op eigen kracht ver kunt komen. Toch merkte ik dat ik veel in mijn eentje werk en eigenlijk nooit op een redactie. Het is daarom heel waardevol om nu bij NYU op een plek te zijn waar je heel bewust kunt zien hoe je bepaalde dingen anders kan aanpakken. En de opleiding brengt ook meer verdieping in het soort journalistiek dat ik wil doen, namelijk verhalende journalistiek.”
Waarom wil je dit leren in New York?
“In Duitsland heb ik zelf al geëxperimenteerd met die verhalende journalistiek. Ik heb bijvoorbeeld twee lange verhalen geschreven over Syrische vluchtelingen, eentje die dakloos was en de ander had psychische problemen. Maar juist in de VS wil ik meer over die vorm van journalistiek leren.
“De Verenigde Staten hebben namelijk een hele sterke traditie met narratieve journalistiek. Amerikanen zijn in een land terechtgekomen waarbij mensen uit allerlei culturen een geheel nieuwe samenleving probeerden te vormen. Mensen wilden via verhalende stukken beter begrijpen in wat voor soort land ze leefden. Wie zijn die mensen, die uit alle hoeken van de wereld net als ik hier zijn beland? Hoe denken andere Amerikanen? Ik denk dat dat in deze tijd ook heel waardevol is.
“Dat is ook iets wat Karel Smouter en Wendelmoet Boersema, de hoofdredactie van Trouw, hebben benadrukt bij hun aantreden. De sterke punten van Trouw zijn dat wij hele mensgerichte verhalen maken en echt met een open vizier op zoek zijn naar de zin in het leven. Hoe denken mensen? Waarom doen ze wat ze doen? Dat is belangrijk, zeker in een tijd van polarisatie.”
Wil je als aankomend correspondent in de VS dan ook die verhalende journalistiek meer toepassen?
“Het allerliefst zou ik iedere maand van staat naar staat gaan om daar mijn verhalende stukken te schrijven, maar dat is qua budget natuurlijk veel te duur. Ik heb wel met de hoofdredactie afgesproken om meer op reis te gaan, meer dan Bas den Hond. Hij heeft enorm veel kennis van de Amerikaanse politiek en was daardoor wel meer gericht op analyses.
“Ik denk dat je hier lang correspondenten zag die als Amerika-kenners heel erg op de politiek zaten. Het land had internationaal gezien zo lang een leidende rol, maar de afgelopen jaren denkt men steeds meer: Wat is Amerika? What is this shitshow? Waarom heeft Trump nog steeds zo’n aantrekkingskracht? Waarom staan we op een punt waarop rechten van vrouwen ingeperkt kunnen worden in een land als Amerika?
“Dus ik denk dat de invalshoek verschuift van de politiek in Amerika naar de vraag: wie zijn de mensen erachter?”
Is New York daar dan de goede standplaats voor?
“Ik denk dat New York in sommige opzichten een betere standplaats is dan Washington. Dat is natuurlijk echt waar de macht ligt en waarom correspondenten ook voor die plek kiezen. Ik denk dat New York een betere keuze is als je de samenleving beter wilt begrijpen, aangezien zoveel Amerikanen de droom hebben om naar die stad te gaan. Het is echt een hele diverse plek, waar heel veel verhalen te maken zijn. Het is voor mij heel belangrijk om verslag te doen vanuit andere staten, maar ik denk dat New York een mooi beginpunt is, waar ik veel aanknopingspunten zal vinden voor reizen door de rest van het land.”
Wat hoop je via de verhalende journalistiek aan de Nederlandse lezers mee te geven?
“Ik hoop dat mensen een gevoel krijgen voor de ontwikkelingen die gewone Amerikanen op dit moment in hun land meemaken. Sommigen zijn doodsbang om hun rechten te verliezen, andere Amerikanen willen verandering: ‘hun land terug’, wat dat ook voor hen betekent.
“Het is de taak van de correspondent om bloot te leggen waar al die emoties vandaan komen. Je ziet ze nu bij de verkiezingen. Trump die als fighter op T-shirts staat en Kamala Harris die de democratie moet redden. Er spelen echt grote gevoelens daar. Ik hoop vooral dat ik daar meer inzicht in kan geven.”
Nick Vink is freelance journalist en verslaggever.