Tom Vennink is een pion in een geopolitiek spel
Met het uitzetten van Tom Vennink verliest Nederland niet alleen een hele goede, maar ook belangrijke, menselijke blik op dat ‘grote enge Rusland’.
Hallo allemaal,
Deze editie van Standplaats Verweggistan zou zich eigenlijk richten op hoe wij, journalisten, en Nederlandse nieuwsconsumenten de wereld zien en waarom. En natuurlijk wat er beter kon, aan de hand van een scherp opiniestuk over Wit-Rusland.
En toen gebeurde er dit, in dat andere Rusland:
Tom Vennink, de Rusland-correspondent van de Volkskrant, werd deze week het land uitgezet. Net zoals BBC-journalist Sarah Rainsford in augustus. Hiermee verliest Nederland niet alleen een hele goede, maar ook belangrijke, menselijke blik op dat ‘grote enge Rusland’.
Denk aan de videoserie ‘Generatie Poetin’ over de generatie jonge Russen die opgroeiden onder een en dezelfde leider. Als je alleen de krantenkoppen volgt over het land - ‘sancties!’, ‘desinformatie!’, ‘gifgas!’, ‘hacks’ - vergeet je dat er ook mensen wonen in Rusland. Mensen, zoals Vennink regelmatig beschreef en liet zien, die zijn zoals jij en ik.
Menselijkheid… Dat wil een kleptocratisch regime - dat worstelt met een economische crisis en een zwaar uit de hand lopende coronacrisis en juist gezien wil worden als belangrijke en machtige geopolitieke speler in binnen-en buitenland - liever niet laten zien.
De uitzettingen van correspondenten als Tom Vennink en Sarah Rainsford bewijzen alleen maar dat de leiders in het Kremlin voelen dat ze de grip aan het verliezen zijn op de macht. President Poetins grootste zorgen zijn momenteel het tevreden houden van zijn burgers en daar helpen kritische buitenlandse pottenkijkers niet bij.
Zeker geen pottenkijkers uit een land waar de rechters nadelig oordelen over Krim-goud of mogelijk zullen beslissen dat Rusland een forse schadevergoeding moet betalen van 50 miljard dollar, zoals de Volkskrant terecht opmerkt. Met de uitzetting van Vennink geeft Moskou een helder signaal: sol niet met ons.
Correspondenten zijn soms ook gewoon simpele pionnen, slachtoffers, in het geopolitieke spel. Net als diplomaten of zakenmensen. Dat brengt ons naar het interview van deze week. Want het geopolitieke spel dat kleine, grote en supermachten spelen is niet altijd zichtbaar door de dikgedrukte headlines van de dagelijkse nieuwsstroom.
Tim Wagemakers is de presentator van de nieuwe podcast Wereldmachten en probeert wekelijks te ontwaren welke belangen spelen achter de krantenkoppen. En ook wie er de dupe zijn van grote en kleine geopolitieke spelletjes.
In het geval van autoritaire regimes en de internationale politieorganisatie Interpol zijn dat vluchtelingen, dissidenten en activisten.
Laura Postma sprak deze week met Tim Wagemakers over de podcast (waar wij, full disclosure, ook aan bijdragen). Ook recenseerde zij het fotoboek Wojna van fotograaf Kris Oosting. Hij volgt al ruim een jaar de LGBTQ-, vrouwen- en anti-abortusprotesten in Polen.
Een land waar we, net als in Rusland, ogen en oren moeten hebben. Want Polen is meer dan alleen homohaat en extreem conservatieve opvattingen. Het is ook een land van strijd en hoop. Een land als Rusland… of Nederland.
Heel veel lees- en luisterplezier,
Hans & Laura.
PS: als je onze nieuwsbrief Standplaats Verweggistan leuk vindt, deel hem dan met je vrienden! En word abonnee, dan kunnen we meer content maken - en laten maken - door je favoriete correspondenten!
1. ‘Er gebeuren in het echt allerlei rare dingen, ook op ons grondgebied'
Laura Postma sprak met Tim Wagemakers, de presentator van de nieuwe geopolitieke podcast Wereldmachten.
Wereldmachten is een show die probeert het spel achter het nieuws te achterhalen. Wie zijn de spelers in de nieuwe space race? Welke belangen spelen er precies bij de wereldwijde distributie van coronavaccines? En wie zijn de mensen die in het geopolitieke spel geslachtofferd worden?
“De meesten van ons vinden spionagefilms heel spannend, maar er gebeuren ook in het echt allerlei rare dingen, ook op ons grondgebied. Misschien niet letterlijk zoals je dat in spionagefilms ziet, maar het is wel degelijk spannend.”
Lees hier het hele interview met Tim Wagemakers.
Beluister hieronder ook de meest recente aflevering van Wereldmachten:
Wereldmachten wordt door Dag en Nacht Media geproduceerd, in samenwerking met De Buitenlandredactie.
2. ‘Wojna toont de strijdvaardigheid én de wanhoop van activistisch Warschau’
We spraken al in een eerdere editie van Standplaats Verweggistan uitgebreid over het werk van fotograaf Kris Oosting in Polen. Hij documenteert al meer dan een jaar de pro-abortusprotesten en manifestaties van de LGBTQ-gemeenschap in de ‘conservatieve’ EU-lidstaat.
Zijn foto’s bundelde Oosting eerder dit jaar in een fotoboek: Wojna ofwel ‘Strijd’.
Voor onze DBR Boekenclub recenseerde Laura Postma Wojna:
‘Het is mooi dat Oosting met zijn boek juist die activistische, progressieve beweging van Warschau (en Polen) laat zien. Want als ‘wij’ in het ‘Westen’ nieuws tot ons krijgen over Polen, gaat het bijna altijd over de controversiële beslissingen van de Poolse regeringspartij PiS, waarmee de indruk wordt gewekt dat heel Polen katholiek, conservatief en homofoob is.’
Lees hier onze recensie ‘Wojna toont de strijdvaardigheid én de wanhoop van activistisch Warschau’.
3. Extra! Extra! Deze verhalen mag je niet missen
Huisarrest bij de generaal thuis (Frontlinie)
Mocht je de nieuwsbrief van correspondent Bram Vermeulen nog niet volgen, doe dat dan meteen! Hoewel de naam ietwat ongelukkig impliceert dat alles in zijn Afrikaanse regio strijd is, geeft Frontlinie een kijkje in de keuken van een van Nederlands beste correspondenten. ‘De meeste redacties in Nederland hebben één (of geen) correspondent in Afrika, een continent dat 54 landen groot is. Het is een baan, die gedoemd is te mislukken.’
Investigating Organized Crime: A New GIJN Guide (Global Investigative Journalism Network)
Waar vind je het verhaal? Follow the money. Volg het geld en je vindt criminelen, corrupte politici, oorlog en slachtoffers. Dat is niet altijd makkelijk, daarom biedt onderzoeksjournalistiekplatform Global Investigative Journalism Network handige how-to gidsen, zoals die hierboven
Photos of devastation and loss are still necessary, even though it seems the cycle of war continues no matter what (The Washington Post)
Drie jaar lang bracht fotograaf Jerome Sessini door in Oekraine. Hij was erbij tijdens de bloederige Maidan-protesten en reisde door het door Rusland bezette Krim-schiereiland. Surreel en deprimerend, beschrijft de Washington Post het fotoboek van Sessini, maar de beelden van een verscheurd land zijn volgens de krant zeker niet zonder schoonheid.
The Story the Media Missed in Afghanistan (The New York Review of Books)
Het verhaal van Afghanistan werd de afgelopen jaren vooral verteld vanuit Kaboel, schrijft Michael Massing. Maar deze stad is een extreme uitzondering op hoe de rest van het land leefde en de aanwezigheid van internationale troepen ervaarde. In Kaboel betekende dat laatste een gevoel van veiligheid. In de rest van het land maakte zelfs theedrinken in een open veld je tot een doelwit voor diezelfde troepen.
De volgende Standplaats Verweggistan verschijnt op 18 november.
De Standplaats Verweggistan nieuwsbrief is een uitgave van De Buitenlandredactie en wordt geschreven door Hans Klis (HK) en Laura Postma (LP).
Volg ons op Twitter.
Vragen of commentaar? Reageer op deze post of mail ons op: redactie@debuitenlandredactie.nl